Tecrit Alemi , Marifet Temizliği
Bu temizlik, iki çeşittir. Biri, ilahi sıfatlara karşı irfan sahibi olmak için temizliktir; öbürü de zat Alemine ermek için temizliktir.
İlahi; arif olmak için temizlik, bir yerden alınacak telkin ve kalp aynasını, ilahi esma ile, beşeri ve hayvani telaşlardan temizlemekle hasıl olur. Bu halden sonradır ki; Allah-ü Teala’nın (CC) yüce sıfatlarına bakmak, kalb gözü için elde edilir. Bu elde edilen ve kalb aynasında cemal sıfatının aksini o göz görür. Az sonra zikredeceğimiz Hadis-i Şerifler anlatmak istediğimiz manaya işaret ederler:
“Mü’min Allah’ın (CC) nuru ile bakar.”
“Mü’min, Mü’min’in (CC) aynasıdır
“Alim nakış yapar, arif ise, parlatır
İlahi isimlere devamla kalb tasfiyesi tamam olunca, ilahi sıfatlara marifet hasıl olur. Bunun hasıl olması, kalb aynasındaki bir müşahedeye dayanır.
Zat-ı İlahi için olan temizliğine gelince; hasıl olması için Tevhid esmasına devam gerekir.
Tevhid esması üç tanedir. Bunlar, on iki olarak sayılan ilahi isimlerin son üçüdür. o isimleri, sır gözüyle söylemek gerekir. Bu söyledikten sonra, sır gözü ile Tevhid nuruna nazar imkanı hasıl olur.
Zat-ı İlahi’nin nurlan tecelli edince, beşeri vasıflar erir. Tamamen yokluğa gömülür. Bu makam istihlak makamıdır. Yokluğun da ötesinde bir yokluktur. Bu tecelli kendi nurundan gayrı bütün nurları mahveder. Bunu Allah-ü Teala (CC) haber verir:
“O’nun (CC) varlığından gayrı herşey helak olmaya mahkumdur.”[l] Yine buyurur:
“Allah (CC) istediğini mahveder, dilediğini sabit kılar; ana kitap O’nun (CC) katındadı r7( 2 )
Bu halden sonra baki kalan kudsi ruh olur. Allah’ın (CC) nuru ile nazar eyler. O’na
(CC) bakar, O’ndan (CC) bakar, O’nunla (CC) bakar, O’nda (CC) bakar, O’nun
(CC) için bakar...
Bu bakışlarda, şekil ve benzerlik yoktur. Bir Ayet-i Kerimede şöyle buyurulur:
“O’nun (CC) misli yoktur.”[3]
Artık bundan sonra, sade ve mutlak bir nur kalır; ki ondan öte haberler verilemez. Çünkü orası mahv alemidir. Aklın ondan haber verecek imkanı olmaz. Allah’tan (CC) başka mahrem yoktur. Bu hali Peygamber (SAy) Efendimiz şöyle haber verir:
“Benim, Allah (CC) ile bir vaktim olur; ki oraya ne en yakın melek sızabilir; ne
de nebi veya mürsel sokulabilir."
Bu alem tecrid alemidir; Allah’ın (CC) zaündan gayn herşeyden soyunulur. Ki bunun sonu vuslattır:
“Tecerrüd et, vuslat bul!”
Kudsi Hadisi asıl manayı ifade eder.
Burada tecridden murad: Beşeri sıfatlardan tam bir yokluğa varmaktır. Kendi aleminde, ilahi sıfatlarla sıfatlanmaktır. Peygamber (SAV) Efendimizin:
“İlahi huylarla kendinizi bezeyiniz.” buyurması:
“Allah-ü Teala’nın (CC) sıfatlarına bürünün...” cemektir.
[1] Kasas 5. A.88
[2] Rad 5. A.39
[3] Şura 5. A.11